BizLIVE – Đáng ra phải đưa dự án ra đấu thầu hoặc đấu giá quyền sử dụng đất nhưng TP.HCM lại giao dự án cho chủ đầu tư, trái quy định của pháp luật.
Khu “đất vàng” 2-4-6 Hai Bà Trưng. Ảnh: CafeLand
Kiểm toán Nhà nước vừa công bố Báo cáo kiểm toán quyết toán ngân sách nhà nước năm 2016. Tại báo cáo này, Kiểm toán Nhà nước đã chỉ ra hàng loạt sai phạm trong việc phê duyệt, giao và sử dụng đất, thậm chí cả trong việc điều chỉnh quy hoạch.
Điều chỉnh quy hoạch để nhồi nhét thêm tầng, tăng áp lực dân số
Cụ thể, về việc phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, Kiểm toán Nhà nước cho biết, việc phê duyệt quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất còn chưa sát với nhu cầu, tình hình sử dụng đất thực tế nên quá trình triển khai thực hiện dự án phải điều chỉnh nhiều lần. Điển hình như Bình Dương có 04/29 hồ sơ giao đất, cho thuê đất được kiểm toán phải điều chỉnh quy hoạch; Lạng Sơn 03 dự án; Cà Mau 01 dự án; TP.HCM 01 dự án; Hải Phòng 01 dự án; Khánh Hòa 01 dự án.
Không chỉ vậy, một số địa phương còn điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết xây dựng không phù hợp với quy hoạch chung, kế hoạch sử dụng đất; điều chỉnh quy hoạch chi tiết không đúng thẩm quyền; phê duyệt quy hoạch 1/500 không tuân thủ quy hoạch 1/2000 được duyệt dẫn đến phá vỡ quy hoạch.
Ngoài ra, công tác phê duyệt và điều chỉnh quy hoạch của một số dự án còn chỉ tiêu không phù hợp quy định, quy chuẩn xây dựng Việt Nam như: Diện tích đất bố trí xây dựng trường học, trường mầm non, y tế không đủ nhu cầu tại chỗ; bố trí đất làm bãi đỗ xe, cây xanh thiếu so với quy định; khoảng cách giữa các dãy nhà cao tầng chưa đảm bảo mức tối thiểu theo quy chuẩn…
Theo đánh giá của Kiểm toán Nhà nước, việc phê duyệt và điều chỉnh quy hoạch của các dự án đa số theo xu hướng tăng số tầng, vượt quá số tầng và chiều cao theo quy định, tăng diện tích sàn, chia nhỏ diện tích căn hộ hoặc bổ sung chức năng nhà ở vào các lô đất thương mại, văn phòng, giảm diện tích công cộng, cây xanh đã làm cho mật độ và số lượng dân số tăng.
“Việc điều chỉnh quy hoạch như trên là yếu tố cơ bản gây áp lực lớn tới hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, đặc biệt là giao thông đô thị, y tế, giáo dục làm ảnh hưởng đến chất lượng sống của cộng đồng dân cư”, Kiểm toán Nhà nước nêu rõ.
Việc xác định giá đất làm thất thoát ngân sách nhà nước
Đề cập đến công tác giao đất, Kiểm toán Nhà nước cho biết, đa số dự án không thực hiện đấu thầu hoặc đấu giá quyền sử dụng đất mà áp dụng ngay hình thức chỉ định nhà đầu tư là vi phạm Luật Đấu thầu và Nghị định số 71/2010/NĐ-CP, Nghị định số 99/2015/NĐ-CP; chuyển mục đích sử dụng đất đối với một số dự án không đúng đối tượng, không thuộc danh mục di dời, không thuộc trường hợp giao chỉ định theo Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg và Quyết định số 86/2010/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
Điển hình là dự án 08 Hoàng Minh Giám, Phường 9, quận Phú Nhuận; dự án 79/81 Nguyễn Xí, quận Bình Thạnh; Dự án 2-4-6 Hai Bà Trưng, phường Bến Nghé, Quận 1 (TP.HCM).
Theo đánh giá của Kiểm toán Nhà nước, việc giao đất thực hiện dự án chủ yếu theo hình thức chỉ định nhà đầu tư, không thông qua đấu giá nên việc xác định theo các phương pháp hiện hành do địa phương lựa chọn tùy tiện dẫn đến nhiều bất cập, hạn chế, sai sót và làm thất thoát ngân sách nhà nước (NSNN).
Qua kiểm toán, đối chiếu 329 dự án, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lý tài chính 7.778 tỷ đồng (tăng thu, giảm chi NSNN 3.856 tỷ đồng; kiến nghị các địa phương xem xét xử lý 3.911 tỷ đồng).
Bên cạnh đó, việc xác định giá đất của nhiều dự án còn kéo dài, chưa đảm bảo thời gian các bước theo quy trình, làm chậm thu vào NSNN. Ngoài ra, các phương pháp xác định giá đất hiện nay còn nhiều bất cập, không rõ ràng, vướng mắc trong quá trình thực hiện.
Cụ thể: Xác định giá thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất của các dự án theo phương pháp so sánh hoặc phương pháp thặng dư kết hợp so sánh chưa phù hợp quy định và thực tế; Có tình trạng tại cùng một địa phương khi áp dụng các phương pháp khác nhau có chênh lệch lớn về giá trị khu đất dẫn đến thất thoát NSNN.
“Một số chủ đầu tư dự án tại các địa phương được kiểm toán chưa tuân thủ các quy định về quản lý dự án đầu tư xây dựng; chưa tuân thủ quy hoạch xây dựng, triển khai trước khi được cấp phép hoặc vi phạm về giấy phép xây dựng; tiến độ triển khai, thực hiện nhiều dự án còn chậm so với kế hoạch do nhiều nguyên nhân trong đó có nguyên nhân lựa chọn nhà đầu tư không đủ năng lực tài chính“, Kiểm toán Nhà nước chỉ rõ.
VẠN XUÂN
