Chính phủ Nhật Bản đang thảo luận về một biện pháp mới để phân bổ dân số quá tải từ Tokyo đến các vùng khác: Trả tiền để họ rời đi.
Nhật Bản được biết đến là nước có tỷ lệ sinh thấp, tổng dân số dần giảm đi, nhưng chẳng ai có thể nhận ra điều đó nếu họ chỉ quanh quẩn ở Tokyo. Khu vực trung tâm thủ đô luôn đông và sẽ đông hơn mỗi ngày, bởi cư dân thành phố không ngừng tăng lên.
Dĩ nhiên, các ‘cư dân gia tăng’ đó không phải là những em bé chào đời ở Tokyo mà là người dân khắp mọi miền nước Nhật đổ về. Trong suốt 22 năm qua, số người chuyển đến Tokyo luôn vượt trội so với số người chuyển đi.
Nguyên nhân có rất nhiều, chủ yếu do Tokyo là nơi có điều kiện học tập, cơ hội việc làm tốt nhất Nhật Bản. Hàng năm, sinh viên cả nước lại đổ đến đây học đại học rồi kiếm việc làm. Tuy nhiên, điều này dẫn đến phân bố dân cư không đều. Hơn nữa, theo NHK, những người giỏi nhất thường không chọn về quê mà lập nghiệp ngay ở Tokyo.
Vấn đề trầm trọng hơn qua từng năm, khiến các khu vực dân cư quy mô trung bình và nhỏ của Nhật Bản dần biến mất. Đã đến lúc chính phủ quyết định hành động, và họ thảo luận về một biện pháp rất trực tiếp: Làm sao đưa người dân từ Tokyo trở về quê hay đi đến những vùng khác?
Tuần trước, chính phủ Nhật đang nghiên cứu áp dụng chính sách tài chính mới, theo đó sẽ hỗ trợ cho những ai đang sống tại 23 quận trung tâm của Tokyo với số tiền là 3 triệu yên (~615 triệu đồng) để họ rời khỏi Tokyo và bắt đầu công việc mới hay lập công ty mới ở nơi khác. Chính sách dự định áp dụng sớm nhất vào năm tài chính 2019.
Tuy vậy dư luận đang lo ngại ít nhất 2 vấn đề. Thứ nhất, 3 triệu yên là số tiền không quá lớn so với lương 12 tháng của nhân viên văn phòng ở Tokyo. Vì vậy phải làm rõ, họ sẽ nhận được khoản tiền này trước thời gian chuyển đi là bao lâu. Nếu thời gian quá gấp rút sẽ không kịp xoay sở.
Thứ hai, chính sách trên vẫn đang được thảo luận, nó chưa quy định rõ phải chuyển đi cách Tokyo bao xa mới được nhận tiền. Nếu nhiều người chọn cách chuyển đến vùng ngoại ô Tokyo, sau đó lái xe vào thành phố mỗi ngày thì chẳng giải quyết được vấn đề gì.
Thống đốc Tokyo, bà Yuriko Koike cũng bày tỏ nghi ngại: ‘Chính phủ phải cân nhắc kĩ lưỡng về tác động thực tế mà số tiền 3 triệu yên có thể mang lại. Tôi nghĩ điều cần làm nhất là tập trung phát triển những khu vực ngoài Tokyo – biến chúng trở thành nơi đáng sống và quảng bá về những nơi đó, như vậy sẽ tự động thu hút nguồn lực’.
Thành phố Sapporo có dân số lớn thứ năm, diện tích lớn thứ ba ở Nhật. Sapporo là trung tâm hành chính của tỉnh Hokkaidō ở miền Bắc Nhật Bản.
Theo Soranews24, điểm hấp dẫn nhất trong chính sách chuyển dân ra khỏi Tokyo là số tiền 3 triệu yên được trả hết một lần. Tuy vậy, người lao động sẽ phải cân nhắc đắn đo vì xét lâu dài, thủ đô Tokyo có thể đem lại cho họ nhiều cơ hội hơn. Để giải quyết triệt để vấn đề, nhiều ý kiến cho rằng chính phủ nên hỗ trợ tiền và ưu đãi thuế nếu người dân chuyển đến những địa điểm cụ thể, tức các khu đô thị cỡ trung hay kể cả những thành phố khá lớn (nhưng cách xa vùng thủ đô Tokyo) như Sendai hay Sapporo.
Hiện tại, ước tính dân số 23 quận trung tâm Tokyo là hơn 9 triệu người. Nếu tính luôn khu vực phụ cận là hơn 13 triệu người. Còn toàn vùng thủ đô Tokyo (bao gồm Tokyo là 6 tỉnh lân cận) có dân số tới 38 triệu người, chiếm gần 1/3 tổng dân số Nhật Bản.
