Vụ hỏa hoạn xảy ra tại chung cư Carina Plaza tại TPHCM (đường Võ Văn Kiệt, quận 8) vào rạng sáng ngày 23-3 làm 13 người chết, hàng chục người bị thương đã gây chấn động dư luận. Điều đáng chú ý, những người dân vừa thoát khỏi vụ hỏa hoạn tại chung cư này cho biết hệ thống báo cháy không hoạt động khi toà nhà bốc cháy.
Có thể nói, công tác phòng cháy chữa cháy và phòng chống cháy nổ (PCCN) là điều quan tâm hàng đầu của các cư dân sinh sống tại các tòa chung cư, nhà cao tầng. Thế nhưng, trên thực tế nhiều cư dân sau khi chuyển về sinh sống trong các công trình này mới biết được tòa nhà nơi mình ở chưa được nghiệm thu PCCC , chưa đảm bảo và đủ điều kiện về an toàn PCCN.
Theo số liệu được đưa ra tại phiên họp giải trình về công tác phòng cháy chữa cháy của Thường trực Hội đồng nhân dân TPHCM, Cảnh sát PCCC cho biết, hiện nay trên địa bàn thành phố có hơn 1.000 nhà cao từ 5 tầng trở lên, trong đó có 605 nhà cao tầng trên 10 tầng; có trên 1.500 cơ sở kinh doanh xăng, dầu và khí đốt hóa lỏng… Cảnh sát PCCC TPHCM trực tiếp quản lý theo quy định của pháp luật trên 28.000 cơ sở. Đây là những công trình mà khi cháy, nổ không chỉ gây thiệt hại về người và tài sản mà còn ảnh hưởng lớn đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, môi trường đầu tư và sự phát triển kinh tế xã hội của thành phố.
Liên quan tới các vụ cháy nổ ở các chung cư cao tầng, khiến người dân bất an, lo lắng, lực lượng cảnh sát PCCC cho biết theo ghi nhận thực tế, không ít chủ đầu tư cũng như ban quản lý chung cư lại không quan tâm đến vấn đề PCCC, thậm chí có chung cư chưa được nghiệm thu PCCC nhưng vẫn đưa dân vào ở.
Câu chuyện nêu trên đang đặt ra nhiều điều băn khoăn trong xã hội. Công chúng lo ngại rằng chủ đầu tư các dự án chung cư, nhà cao tầng chỉ quan tâm đến việc bán căn hộ mà coi nhẹ công tác PCCC . Trên thực tế, việc chấp hành pháp luật về PCCC của các chủ đầu tư chung cư, nhà cao tầng hiện nay còn rất nhiều vấn đề đáng bàn.
Được biết, đa phần các chủ đầu tư, đơn vị quản lý vận hành các tòa chung cư, nhà cao tầng để xảy ra các vi phạm an toàn PCCN, PCCC đều thừa nhận sai sót và viện dẫn nhiều lý do khác nhau, trong đó phần lớn là do cư dân bức thiết về chỗ ở nên chủ đầu tư đồng ý bàn giao nhà cho họ trước. Một thực tế dễ dàng nhận thấy là mặc dù các chủ đầu tư lắp đặt hệ thống PCCC hiện đại, song cũng phải trải qua nhiều lần kiểm tra, thử nghiệm mới có thể đạt yêu cầu theo quy định. Bởi, đã có chung cư, nhà cao tầng khi thử nghiệm, nghiệm thu hệ thống PCCC thì đạt yêu cầu, chuông kêu nhưng khi cháy thật thì lại không thấy hệ thống chuông báo cháy kêu.
Nhiều ý kiến cho rằng, nhiều chủ đầu tư dự án nhà ở cao tầng hiện nay cố tình “quên” công tác PCCC chủ yếu là do chưa có chế tài xử lý đủ mạnh. Bởi lẽ, những vi phạm về PCCC hiện nay mới chỉ bị chỉ xử phạt hành chính.
Nhìn nhận vấn đề này, Tiến sĩ Phạm Sỹ Liêm, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho rằng, công tác kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng đối với việc thực hiện đầy đủ các biện pháp PCCC của các chủ đầu tư diễn ra chưa thực sự hiệu quả. Do đó, nhiều chủ đầu tư vẫn coi nhẹ vấn đề PCCC.
Dưới góc độ pháp lý, nhiều chuyên gia luật cũng cho rằng chế tài đối với những vi phạm về an toàn PCCC hiện nay chủ yếu là xử phạt vi phạm hành chính bằng hình thức cảnh cáo, phạt tiền. Mức phạt còn quá thấp, chưa đủ tính răn đe. Do đó, nhiều chủ đầu tư vì quan tâm đến lợi nhuận trước mắt, mà lơ là trách nhiệm về an toàn PCCC dẫn đến những hậu quả đáng tiếc xảy ra.
Trong thời gian qua, tại các cuộc họp về an toàn PCCC, nhiều lời đề xuất đã được đưa ra, tập trung vào việc các cơ quan chức năng cần giải quyết những bất cập trong các quy định pháp luật về PCCC và người dân, chủ đầu tư cũng cần ý thức về trách nhiệm của mình đối với việc thực hiện nghiêm túc những quy định về PCCC.
Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng phải thường xuyên kiểm tra, giám sát nghiêm ngặt phương án PCCC tại các công trình nhà cao tầng, nhằm tránh tình trạng nhà cao tầng đã có người vào ở, làm việc mà không đảm bảo được các yêu cầu về đảm bảo an toàn về PCCC . Và việc xử lý nghiêm minh, kể cả biện pháp xử lí bằng pháp luật đối với những chủ đầu tư tự ý đưa người dân vào ở tại các tòa nhà chung cư khi chưa được nghiệm thu, chưa có công trình PCCC cũng là một yêu cầu cần thiết.
Theo: TBKTSG
