(NLĐO) – Các cuộc tái thương thảo về những dự án trị giá hàng chục tỉ USD do Bắc Kinh tài trợ dường như “rơi vào bế tắc” sau khi Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad kết thúc chuyến thăm kéo dài 5 ngày tại Trung Quốc.
Thủ tướng Mahathir Mohamad hôm 21-8 cân nhắc về việc hủy bỏ các dự án cơ sở hạ tầng gây tranh cãi do Bắc Kinh hỗ trợ tại nước này sau cuộc gặp các nhà lãnh đạo hàng đầu của Trung Quốc.
Chuyến thăm Trung Quốc của ông Mahathir, trong đó có cuộc gặp với Chủ tịch Tập Cận Bình và Thủ tướng Lý Khắc Cường, nằm trong kế hoạch hướng đến các cuộc tái đàm phán về những dự án được Trung Quốc hỗ trợ. Tuy nhiên, ông nói rằng cần thêm thời gian để hoàn thành mục tiêu này.
Ông Mahathir vẫn còn do dự không biết nên hủy bỏ hay trì hoãn dự án tuyến đường sắt phía Đông bán đảo Malaysia (ECRL) trị giá 20 tỉ USD và hai đường ống dẫn khí đốt trị giá hơn 2 tỉ USD. Trước đây, ông từng nói phải hủy bỏ hoàn toàn nhưng nay lại bảo chúng có thể bị trì hoãn. Nhà lãnh đạo 93 tuổi hồi tháng 7 ra lệnh tạm ngưng các dự án với lý do các điều kiện gây bất lợi cho phía Malaysia và chi phí cao.
Chính phủ của ông Mahathir cũng cáo buộc khoản vay lớn mà chính quyền người tiền nhiệm Najib Razak nhận từ Ngân hàng Xuất Nhập khẩu Trung Quốc cho các dự án nêu trên đã bị chính các công ty Trung Quốc có liên quan hút cạn, dù các công trình còn lâu mới hoàn thành.
Ông Mahathir nhấn mạnh trước khi lên đường trở về Kuala Lumpur: “Các dự án sẽ không tiếp tục. Hiện tại, ưu tiên của Malaysia là giảm nợ… các dự án sẽ bị hoãn cho đến khi chúng tôi có đủ khả năng, sau đó có lẽ chúng tôi sẽ cắt giảm chi phí. Nếu buộc phải trả tiền bồi thường, chúng tôi sẽ trả. Đây làsự ngốc nghếch của các cuộc đàm phán trước đây. Chúng tôi phải tìm cách thoát khỏi những dự án này… đó là sự ngờ nghệch của chính chúng ta”.
Trước đó, thủ tướng cao tuổi nhất thế giới này từng nói rằng: “Malaysia không gặp vấn đề gì với các khoản đầu tư trực tiếp từ nước ngoài trước đây. Nhưng điều này xảy ra vì chính phủ tiền nhiệm của ông Najib đã bỏ qua tất cả các dự án thực tế trước đó và ký kết các thỏa thuận vô cùng bất lợi cho Malaysia”.
Khi được hỏi liệu số tiền bị các công ty Trung Quốc tham gia dự án sử dụng có được thu hồi, ông Mahathir cho rằng sẽ buộc ông Najib hoàn lại số tiền đó. Nhà lãnh đạo Malaysia nói thêm phía chính phủ Trung Quốc hiểu quan điểm của ông và đồng ý với quyết định của ông.
