Tờ South China Morning Post dẫn lời một số chuyên gia nhận định, kế hoạch của Huawei định kiện chính phủ Mỹ là dấu hiệu cho thấy tập đoàn Trung Quốc đang chuẩn bị thực hiện một quy trình công khai lấy lại trong sạch cho mình. Động thái này được đánh giá có thể giúp các nước phương Tây tự tin hơn khi sử dụng các thiết bị do Huawei sản xuất.
Thông tin về vụ kiện xuất hiện trong bối cảnh Sabrina Mạnh Vãn Chu, giám đốc tài chính của Huawei – người đang đứng trước khả năng bị dẫn độ về Mỹ, tuần qua vừa khởi kiện chính phủ Canada vì đã vi phạm quyền theo hiến pháp của bà.
“Nếu Huawei muốn duy trì hiện diện tại phương Tây, họ phải trấn an các khách hàng khác rằng, lệnh cấm không có giá trị”, Eric Crusius, một luật sư của công ty luật Holland & Knight phân tích. “Cách hiệu quả và có ảnh hưởng nhất mà họ có thể làm là thông qua một vụ kiện mà họ có nền tảng pháp lý cơ bản, để chống lại lệnh cấm”.
Gã khổng lồ công nghệ đang phải đối mặt với các cáo buộc từ Mỹ về các mối quan hệ với chính phủ Trung Quốc, và các thiết bị của Huawei có thể được sử dụng vào các mục đích tình báo cho Bắc Kinh. Trong những tháng gần đây, Washington cũng liên tục gây sức ép lên các đồng minh phương Tây nhằm loại trừ Huawei ra khỏi các hợp đồng cung cấp thiết bị cho mạng lưới di động 5G sắp tới.
Ngoài ra, Huawei cũng vướng phải những buộc tội khác từ Mỹ, bao gồm gian lận tài chính, vi phạm lệnh từng phạt và đánh cắp sở hữu trí tuệ.
Đạo luật cấp phép quốc phòng Mỹ (NDAA) được thông qua hồi tháng 8 năm ngoái, đã cấm các cơ quan chính phủ nước này không được sử dụng thiết bị từ một số công ty như Huawei, ZTE Corp, công ty thiết bị giám sát video Hangzhou Hikvision Digital Technology và Dahua, cũng như công ty sản xuất thiết bị truyền sóng radio Hytera.
Mặc dù lệnh cấm của NDAA hướng tới các cơ quan chính phủ, công việc làm ăn của Huawei với các công ty tư nhân cũng bị ảnh hưởng, nếu các công ty này có hợp đồng với chính phủ Mỹ và từ đó, cũng bị cấm sử dụng thiết bị của Huawei.
Theo Crusius, trong quá trình xử lý vụ việc, các luật sư của Huawei có thể lấy được các thông tin trong quá trình tìm hiểu, từng khiến tập đoàn công nghệ trở thành mục tiêu của NDAA; từ đó, buộc chính phủ Mỹ phải đưa ra các bằng chứng cho tuyên bố rằng Huawei đem lại nguy cơ cho an ninh quốc gia nước này.
Huawe có thể tranh luận, chính phủ Mỹ không có chứng cứ về hoạt động gián điệp và đạo luật này chỉ đơn thuần phục vụ cho mục đích làm đòn bẩy cân bằng trong cuộc chiến thương mại lớn hơn giữa các nước.
Eric Crusius
“Huawe có thể tranh luận, chính phủ Mỹ không có chứng cứ về hoạt động gián điệp và đạo luật này chỉ đơn thuần phục vụ cho mục đích làm đòn bẩy cân bằng trong cuộc chiến thương mại lớn hơn giữa các nước”, ông Crusius nói. Ông cũng dự đoán, một chiến thắng cho Huawei là “không chắc chắn nhưng không phải là không thể”, và những vụ kiện như vậy thường bị kéo dài hàng năm trời.
Những vụ kiện tụng giữa các công ty nước ngoài và chính phủ Mỹ khá hiếm hoi. Một trường hợp tương tự từng xảy ra trong thời gian gần đây là công ty diệt virus máy tính của Nga Kaspersky Lab. Kaspersky cũng bị cấm sử dụng trong các mạng lưới chính phủ Mỹ vì các quan ngại về an ninh quốc gia. Công ty này rốt cuộc đã bị thua cuộc và không thể thay đổi lệnh cấm.
Một luật sư giấu tên đánh giá, việc Huawei kiện nước Mỹ nếu thành sự thật, gần như chắc chắn sẽ là một trường hợp mang tính cột mốc. Kết quả của nó có thể ảnh hưởng và tác động tới quyết định sử dụng thiết bị của các nước khác, đặc biệt trong trường hợp Mỹ đưa ra được bằng chứng về sự tồn tại của các nguy cơ cho an ninh quốc gia.
“Có khả năng, những thông tin nếu được công khai sẽ gây tổn hại cho danh tiếng của Huawei, vẫn chưa thực sự được tung ra”, luật sư trên nhìn nhận. Mặc dù vậy, theo ông, lệnh cấm của Mỹ đã ảnh hưởng tới kinh doanh của Huawei tại những phần còn lại trên thế giới. Ông cũng chỉ ra, rõ ràng việc Huawei đang khởi kiện “đã chứng tỏ sự tự tin ở một mức độ nào đó và sự sẵn sàng dành các nguồn lực đáng kể để theo đuổi vụ kiện” của gã khổng lồ Trung Quốc.
Hiện tại, các nước châu Âu như Đức và Anh vẫn đang cân nhắc những rủi ro đến từ việc sử dụng sản phẩm của Huawei. Tháng trước, tình báo Anh kết luận, họ có thể giảm thiểu nguy cơ từ các thiết bị Huawei trong mạng lưới 5G sắp tới. Đại diện của Bộ Nội vụ Đức cũng chia sẻ với đài CNBC rằng, họ không có kế hoạch trực tiếp bỏ qua một nhà cung cấp thiết bị 5G nào.
Hôm thứ Ba (5/3), Huawei vừa khai trương Trung tâm an ninh mạng minh bạch tại Brussels. Theo tập đoàn, mục tiêu hoạt động của trung tâm này là giúp xây dựng “một môi trường điện tử an ninh và đáng tin cậy tại châu Âu”.
Nếu vụ kiện không thành công thì Mỹ sẽ vẫn là một thị trường bất khả thi cho Huawei.
Paul Haswell
Paul Haswell, một luật sư tại Pinsent Masons nhận định, nếu Huawei giành chiến thắng trong vụ kiện chính phủ Mỹ, họ có thể đảo ngược lại lệnh cấm của Washington và ngăn cản một số thiệt hại lớn. Tuy nhiên, nếu thua, họ sẽ phải đối mặt với những tổn thất nặng nề. “Nếu vụ kiện không thành công thì Mỹ sẽ vẫn là một thị trường bất khả thi cho Huawei”, ông Haswell cảnh báo.